Czym w istocie jest KPO i czy w ogóle było nam potrzebne?

W trakcie pandemii rządy niemal na całym świecie wprowadzały różne obostrzenia. Dotyczyło to także swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Firmy przeważnie nie mogły normalnie działań więc, gdyby nie różnego rodzaju dofinansowania ze strony państwa, wiele z nich musiałoby ogłosić upadłość. W efekcie załamał się także PKB. Podobnie było w Polsce.

W Unii, w kontekście opisanych wyżej wydarzeń, wymyślono nowy mechanizm finansowy, tzw. instrument na rzecz odbudowy i zwiększania odporności. To właśnie stąd wypłacane są pieniądze w ramach krajowych planów odbudowy. Środki pochodzą z pożyczek zaciąganych przez Komisję Europejską na rynku finansowym. Finalnie zatem spłacać będą to i tak państwa członkowskie.

Pytanie, jako warto zadać brzmi: czy to wszystko było nam potrzebne? Zastanówmy się spokojnie nad tym problemem. Zacznijmy od samej nazwy: po czym rzekomo Polska miałaby się odbudowywać? Czy doszło do zniszczenia majątku, np. maszyn czy budynków? Odpowiedź jest oczywista: nie! To, że przedsiębiorstwa nie działały wynikało z lock – downów, nie zaś z tego, że zniszczono ich zdolności produkcyjne. Innymi słowy, po zniesieniu ograniczeń covidowych wszystko zaczęło wracać do normy, a nasza gospodarka błyskawicznie odbiła i wróciła na ścieżkę wzrostu. Nie było konieczności żadnej odbudowy, bo nic nie zostało nieodwracalnie zniszczone. To tylko semantyka, która miała skłonić do walki o rzekomo niezbędne pieniądze.

Inne pytanie brzmi, jak wydatkowane mają być pieniądze z KPO? Otóż tak, jak wskazuje to Unia, czyli głównie na zieloną transformację. Nie możemy ich wydatkować tak jak uważamy, chociaż większą cześć z nich musimy oddać bezpośrednio. Pożyczamy, ale nie jesteśmy faktycznym 100 – procentowym dysponentem pieniędzy. To Unia zatwierdza czy, ile i kiedy otrzymamy z tego co pożyczyliśmy! Przez wiele miesięcy poprzedni rząd nie otrzymał ani euro, mimo, że formalnie wszystkie warunki do wypłaty zostały spełnione!

Wróćmy jeszcze do pożyczek zaciąganych przez Komisję Europejską. Uruchomiono niebezpieczny precedens, w ramach którego ktoś może pożyczać za nas pieniądze. Dotąd zaciąganie zobowiązań na taką skalę było domeną państw narodowych. Teraz pożyczki pobrała organizacja międzynarodowa. To ewidentny krok w stronę „upaństwowienia” Unii. Jej kompetencje coraz bardziej przypominają władztwo, jakim dotąd dysponowały państwa. Wszystko w imię rzekomej odbudowy. Co miałoby być odbudowywane, nie ustalono, ale brzmi tak, że trafia do wyobraźni.

Do szybkiego rozwoju gospodarczego, inwestycji i rozwijania konkurencyjności KPO nie jest potrzebne. Konstruowanie tego typu wehikułów wynika z absurdalnego przekonania, że podsypując (pożyczone) pieniądze, uda się osiągnąć sukces ekonomiczny. Wygląda to nie na chęć wspierania gospodarek, ale uzyskania przez UE dodatkowych kompetencji zamieniających ją w państwo federalne. Jeśli faktycznie chciano by wspierać gospodarkę, zacząć by należało od zredukowanie potężnego regulacyjnego nawisu, krępującego przedsiębiorczość w Unii. Organizacja to mnoży przepisy, coraz bardziej ingerując w mechanizm rynkowy i podporządkowując go centralnemu unijnemu planiście. To jest faktyczny problem, ale w Brukseli nie kwapią się żeby go rozwiązać. Plan jest inny. Podsypać kasę z jakiegoś nowego funduszu i w ten sposób rozszerzyć swoje kompetencje, coraz bardziej ograniczając suwerenność państw członkowskich.

Nie było potrzeby tworzenia planu czy funduszu odbudowy bo nie trzeba było nic odbudowywać. To zwykły perswazyjny zabieg, który miał legitymizować dziwaczny konstrukt finansowy, organizując coś zupełnie zbędnego. Nam takie fundusze są do niczego niepotrzebne i tylko jeszcze bardziej uzależniają nas od Unii. I trudno oprzeć się wrażeniu, że w istocie właśnie o to chodziło!

Andrzej Kowalik