W Kościele katolickim IV Niedziela Wielkiego Postu nazywana jest Niedzielą Laetare (Niedzielą Radości). Określenie to pochodzi od słów Antyfony na wejście „Laetare, Jeruzalem: et conventum facite” („Raduj się, wesel się Jerozolimo”). Kapłani mogą wtedy włożyć szaty liturgiczne koloru różowego, a w świątyniach pojawiają się kwiaty.
Tradycja Niedzieli Laetare sięga początków chrześcijaństwa. Zanim ustalono 40-dniowy post, czas pokuty rozpoczynał się od poniedziałku po IV niedzieli dzisiejszego Wielkiego Postu. Niedziela Laetare była więc ostatnim dniem radości.
W kolejnych wiekach wokół tego dnia narastały kolejne zwyczaje. Od XVI wieku w bazylice Krzyża Świętego w Rzymie papież święcił złotą różę i wręczał ją osobie zasłużonej dla Kościoła. Zgromadzeni wierni obdarowywali się natomiast pierwszymi kwitnącymi różami, symbolizującymi piękno, ale i ból cierpienia. Stąd dzień ten nazywano również „Niedzielą Róż”. Zwyczajowo służbie dawano wtedy wolne, aby mogła wraz z całymi rodzinami uczestniczyć w liturgii w swoim kościele parafialnym. Był to jeden z nielicznych dni w roku, kiedy wszyscy bliscy mogli być razem. Nazywano go czasami „Niedzielą Matczyną”, a do kościoła przynoszono kwiaty, będące wyrazem wdzięczności za macierzyństwo. W późniejszym okresie wykształcił się zwyczaj obdarowywania w ten sposób wszystkich matek. Tradycja ta przetrwała w krajach anglosaskich (szczególnie w Irlandii) jako dzień matki.
IV Niedziela Wielkiego Postu nazywa była także „Niedzielą Wytchnienia”. Ostry rygor postny był tego dnia łagodzony. Zgodnie z tym przesłaniem, ostry rygor postny powinien być tego dnia łagodzony. Podczas liturgii słyszymy wezwanie, aby odstąpić od wielkopostnej zadumy i aby cieszyć się. To przypomnienie, że jesteśmy na półmetku okresu pokuty i już niedługo będziemy przeżywać prawdziwą, wielkanocną radość. Że czas wielkiego świętowania jest już blisko.
W Niedzielę Laetare, która w tym roku przypada 10 marca, kapłani mogą odprawiać Mszę Świętą w ornacie koloru różowego. Róż to fiolet zmieszany z bielą, co symbolicznie oznacza radość pośród pokuty, chwilę wytchnienia podczas utrapienia. W tym dniu można też ozdabiać ołtarz kwiatami, choć przez cały okres Wielkiego Postu ich tam nie ma.
Fot. pixabay
